Atatürk Döneminde Kamu Hizmetleri - İLESAM CUMARTESİ SOHBETLERİ ve ŞİİR DİNLETİSİ ( 20 Ocak 2018 )

 / ETKİNLİKLERİMİZ



İLESAM CUMARTESİ SOHBETLERİ ve ŞİİR DİNLETİSİ 

(20 Ocak 2018) 

1920-1938 DÖNEMİNDE (TBMM VE CUMHURİYET HÜKUMETLERİ DÖNEMİ) 

GERÇEKLEŞTİRİLEN KAMU HİZMETLERİ "KRONOLOJİK YAKLAŞIM”



Edebiyatın, sanatın, kültürün ve aktüel konuların konuşulduğu, şiirlerin okunduğu etkinliklerine devam eden Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliğinin Cumartesi toplantılarından biri daha 20 Ocak 2018 tarihinde İLESAM Kültür Evinde gerçekleştirildi.

İLESAM Genel Başkanı Mehmet Nuri Parmaksız'ın yaptığı açılış konuşmasıyla başlayan program, Dr. Hüseyin Ağca'nın "Atatürk Döneminde Kamu Hizmetleri" konusunu anlatması ile devam etti.

Görüntünün olası içeriği: 2 kişi

 Sayın  Dr. Hüseyin Ağca'ya konuşma metnini bizlerle paylaştığı için teşekkür ediyor ve metni sizlere aktarıyoruz:

Görüntünün olası içeriği: 1 kişi, iç mekan

 

1920-1938 DÖNEMİNDE (TBMM VE CUMHURİYET HÜKUMETLERİ  DÖNEMİ) 

GERÇEKLEŞTİRİLEN KAMU HİZMETLERİ "KRONOLOJİK YAKLAŞIM”

X Büyük ölülere matem gerekmez,SADAKAT GEREKİR.

X Severek inanmayınız,inanarak seviniz.Sevmekle işe başlarsanız inancınızda yanılabilirsiniz. Ama inanarak severseniz ,yani inandığınız insanı severseniz sizi hiçbir  yanılgı beklemez.

Xx Büyük olmak için ,hiç kimseye iltifat etmeyeceksin.  kimseyi aldatmayacaksın. Ülke için gerçek amaç ne ise onu görecek ,o hedefe yürüyeceksin.

Xx Maalesef Türkün ananevi  dostu yoktur. Çıkarlar ortak olunca Avrupalılar  buna hemen  ananevi dostluk adını vermişlerdir.

xx.Bir milletin büyüklüğü, coğrafi yüzölçümü ile değil, yüreğinin asaleti ,ülküsünün yüksekliği ile ölçülür.

Xx Hayata ve ekonomik etkinliklere hakim olan ilkelerin  zamanla değişip yenilenmesi zorunludur.

Bu metin 20.01.2018  tarihinde İLESAM.da bir saat süreli bir bildirimin  özetidir.(Her bir yıl içinde yapılan kanuni düzenleme ve verilen hizmetlerin sayılarI ve bazı örnekleri özete dahil edilmiştir.)

1.1020 YILI:

Bu yıl içinde 8 yeni kuruluş hizmete açılmış / olay gerçekleşmiş ve 2 kanuni düzenleme yapılmıştır. Bunlardan birisi,  emperyalist ve işgalgi devletlerin hayallerini süsleyen  yürürlüğüne  bir gün bile fırsat vermediğimiz  Sevr dayatmasıdır. Diğeri ise T.C.nin temeli olan B.M.M.NİN AÇILMASIDIR.

Burada önemli bir bilgiyi paylaşmayı uygun buldum:M.Kemal ,Samsun/ Erzurum Zafer yolunda iken ,İstanbul”a geri çağrılmış,dönmeyince de görevden alınmış, Osmanlı Saltanat Şurasının kararıyla hakkında ölüm fermanı çıkarılmıştır. 8/9 Temmuz 1919 da ordudaki görevinden istifa etmiş bir Ferd-i Millet olarak bu tarihten itibaren 19 Eylül 1921 tarihine kadar geçen 2 yıl,2 ay 10 gün süreyle yaptığı hizmetleri SİVİL OLARAK YÜRÜTMÜŞTÜR.

2.1921 YILI:

14 çeşit hizmet üretilmiş,Müdafaay-ı Hukuk Cemiyeti kurulmuş,Seferberlik ilan edilmiş,Maarif Kong, toplanmıştır.

  1. 1922 yılı:

6  ayrı hizmet üretilir, Petrol Arama  cve İşletme Şirketi kurulur ,  Hilal-i Ahmer  Cmiyetinin merkezi İstanbul”dan Ankara”ya nakledilir.M.T.A nın temeli atılır,Türk Ocakları kurulur,. İstiklal isimli film çekilir.

4.1923 yılı:

17 ayrı alanda hizmet üretilir.Türk Milletinin alın teri ve kanıyla yazdığı TÜRKİYE CUMHURİYETİNİN EZELİ TAPU SENEDİ OLAN LOZAN ANDLAŞMASI İMZALANIR. Türk Milleti  için vazgeçilmez iki ilke olan Tam bağımsızlık ve Milli hakimiyet ilkeleri kubael edilerek uygulamaya konulur.(143 maddedir ve mutlaka okunması gerekir.Tabi 433 madde olan Sevr .belgesi de).

  1. 1924 yılı:

10 ayrı alanda hizmet üretilir.Tevhid-i Tedrisat kanunu çıkarılır.$. mad.ye dikkat.) İşBankası kurulur. Heyet-i İlmiye teşkil edilir.Musiki Muallim mektebi açılır.

  1. 1925 yılı:

20 alanda hizmet üretilir.Planör fab. kurulur ve üretilenlerden bir kısmı ihraç edilir.Aşar vergisi kaldırılır.A.A.FAALİYETE GEÇER ve Atatürk Orman çiftliği  tesis edilir.

7.1926 yılı:

15 ayrı alanda tesis kurulur,düzenleme yapılır.T.Medeni kanunu çıkarılır.Uçak fab. üretime geçer ve ihracat yapılır.Maarif ve Müaaş kanunları çıkarılır.Veraset ve İnt.kanunu yürürlüğe girer.

8.1927 yılı:

14 ayrı alanda hizmet üretilir.Ankara radyosu yayınına başlar.Devlet Şurası kurulur. DDY. İdaresi teşkil edilir.İlk kağıt paranın basımı gerçekleştirilir.

9.1928 yılı:

Bu yıl içinde 19 ayrı alanda tesis açılmış kanuni düzenleme yapılmış ve hizmet üretilmiştir. 15 yıllık dönemde adına “TÜRK YILI “ iye kitap yazılmıştır.Yeni Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun yayınlanmıştır.(01 Kasım 1928 tarihl ve i353 sayılı)İlk defa Türkçe HUTBE OKUNMUŞ VE YİNE İLK DEFA BİR KADIN AVUKAT göreve başlamıştır.Laiklik ilkesi kabul edilmiş,Türk Vatandaşlığı ile Damga vergisi  ve Hıfzısıhha kanunları yürürlüğe girmiştir ,

 

  1. 1929 yılı:

Farklı alanda 27 hizmet verilmiş ve düzenleme yapılmıştır. Matbaacı- lık okulu ve Millet mektepleri açılmış,Takrir-i Sükun kanunu kaldırılmış,Yol ve Köprüler, Kaçakçılığın Men ve Takibi kanunları yürürlüğe girmiş,Zıraat Bankası mevzuatı  yayınlanmış,İlk güzellik yarışması yapılmış,Yurt Dışına Öğrenci gönderme  kanunu çıkarılmış(1416 sayılı kanun halen yürürlüktedir.)Ank.—İst. Arasında telefon görnüşmeleri başlamıştır.Kartal Çimento fab. hizmete girmiştir.

11.1930 YILI:

16 ayrı alanda düzenleme yapılmış ve tesis hizmete sunulmuştur.  Belediyeler ve Türk Parasının Kıymetini Koruma ,As. Ceza ,Jandarma kanunları çıkarılmıştır.Merkez Bankası kurulur.Sanayı Kong. Yapılır. Bu yıl içinde Gazi M. Kemal “e “Ömür Boyu Cumhurbaşkanlığı “teklifi yapılır Fakat O REDDEDER.

12.19321:

12 ayrı alanda hizmet üretilir ve yeni düzenleme yapılır.İylk öğretimçağındaki Türk çocuklarının Türk okullarında öğrenim görmelerini düzenleyen kanun,Ölçe ve Tartılar, Avukatlık,İktisadi Buhran ,Arazi ve bina vergisi ile Basın kanunları çıkarılır. İstanbuyl Sokakları filmi gösterime girer ,Yerli Mal Kullan mitingi drüzenlenir.

13.1932 YILI:

15 ayrı alanda tesis kurulur,düzenleme yapılır.Türk Dili Tetkik Cemiyeti(Bu günkü T.D.K. kurulur.Polis Vazife ve Selahiyet,Yabancıların Bazı Çalışma Alanlarını Sınırlayan kanunlan çıkarıldı.İlk Sanayı Sergisi açıldı .(Bu sergide tamamı yeni kurulmuş ve ülkenin geneline dengeli dağıtılmış 34 fab. nın ürünleri teşhir edilmiştir.)Hal Evleri açıldı. Gazi Mustafa Kemal PERTEK  açılışta bulundu.İlk def bir kadın hakim mahkemede bu sıfatla görev aldı.

14.1933 yılı.

20 ayrı alanda tesis hizmete sokuldu ve kanuni düzenleme yapıldı.Halk mektepleri ve Halk odaları açıldı.1. Beş yıllık Sanayi Planı açıklandı.Ank.-İst arasında uçak seferleri başladı.  P.T.T.Genel Md.lüğü kuruldu.EskişehiŞeker .fab.nın temeli atıldı.  İst Ünv. açıldı.Halk Bankası kuruluş kanunu  çıkarıldı. Yük .Zıraat Ens.özerkleştirildi.Anıtları koruma Kurulu teşkil edildi.İzmir Panayırı kuruldu.Turhal Şeker fab .nın temeli atıldı vebiryıl sonra türetime başladı.

ATATÜRK ONUNCU YIL NUTKUNU SÖYLEDİ.

15.1934 YILI:

29 ayrı alanda düzenleme yapıldı  ve tesis hizmete girdi .Soy adı ,Kadınlara Seçme ve Seçilme Hakkı veren kanun ile Artırma /AEksilytme İhale  ve Basma Yazı ve Resimleri  Derleme kanunları çıkarıldı.İzmit Kağıt ,Bursa ve Kars Süt tozu ,Bakırköy Bez.,.İst. Şişe Cam,İsparta Gül Yağı fab.nın temeli atılır. Kadoköy- Üsküdar  tramvay hatktkı hizmete açılır.

Atatürk Yunan Kıralı Venizelos tarafından NOBEL”e aday gösterilir.

16.1935 YILI.

15 ayrı alanda düzenleme yapılır ve tesis hizmete sunulur. Kız Teknik

Öğ .Ok. açılır.Etibank  kurulur ve Zonguldak Antrasit fab .hizmete girer.Milli Bayramlar  ve Dil ve Tarih,Coğ.Fak. nin kuruluş kanunu çıkarılır.Bursa Merinos  ile Gemlik Sun”i İpek fab nın temeli atılır.

17.1936 YILI:

17 ayrı alanda düzenleme yapılır ve tesis hizmete sokulur.İlk Tarım Kredi Koop. Kurulur.Atatürk geometri kitabını yazar.Montrö Sözleşmesi imzalanır.Ank. Dev. Konservatuvarı kurulur. Ank. Motorlu Tayyarecilik okulu açılır .Türk Bayrağı Kanunu kabul edilir.

18.1977 YILI:

29 farklı alanda hizmet sunulmuş ve düzenleme yapılmıştır. Demiryollarının büyük bir bölümü satın alınmıştır.Orman kanunu çıkarılmış,YÜZELİLİKLER üaffedilmiştir.Ank .radyosu hizmete açıldı.Ordu Hasta bakıcı ve Hemşire okulu açıldı.Toprak Mah.ofisi kuruldu.İzmir telefon şirketi satın alındı.  .

19.1938 YILI:

10 Yeni düzenleme ve tesis hizmete girdi.Cemiyetler kanunu çıkarıldı. Başbakanlık Yük. Dent kurulu kuruldu.Divriği  Demir işletmesi üretime başladı. Fisko.Birlik kuruldu.

Görüntünün olası içeriği: 7 kişi, iç mekan

S O N U Ç

Bütün bu hizmetlerin Yeni Türkiye cumhuriyeti halkına sağladığı refahı rakamlarla ifada etmek gerekirse şu tespitleri sizlere arz edebilirim:

Ülkeyi Yeni bir medeniyet anlayışına kavuşturan her alandaki kamu hizmetlerini düzenleyen bütün  kanuni düzenlemeler  yapılmıştır.

Bunun anlamı TEK KİŞİ YÖNETİMİNDEN MİLİ İRADENİN İKTİDARINA  GEÇİŞİN SAĞLANMIŞ OLMASIDIR.

  1. 1923 te 342 bin olan ilk okul öğrenci sayısı 1938 de 750 bine çıkmıştır
  2. Lise öğc.si sayısı 1241 den18.277 ye çıkarılmıştır. Daha da önemlisi bu okulların Ülke geneline yayılışıdır.

Ç  .1928  de  1078 olan  Dr. sayısı 1379 a çıkmıştır.

D . Yine 1928 de 130 olan hemşire sayısı 408 e yükselir.

  1. 1856 ile 1923 yılları arasında  tamamı yabancılara ait   sadece 8  ana yerleşim yerine ulaşan demiryolu hattı var iken   ,1938 de 50 yeni   yerleşim yerine ulaşan ve büyük bir kısmı T.C.nin malı olan   yol yapılmıştır.
  2. 1924 te kilosu 17 kuruş olan ekmeğin fiyatı 1928 de 10 kuruşa düşmüştür.
  3. 1863 ile 1925 arasında tamamı yabancı 9 banka var iken 1923 te tamamı T.C. ne ait 9 milli banka kurulmuştur.
  4. Lozan And. imzası tarihinde kabul edilen Osmanlı Dev.nin dış borçları,129 .000 İng. Altındır. Bunun 89.000 altınlık kısmını T.C. ödemiştir.

Ğ .1925. DE 1075 .000 ton olan buğday üretimi 1938 de 4279 .000 tona çıkmıştır. Aynı yıllarda kişi başına düşen üretim oranı 86 Kg. dan ,252 Kg. a yükselmiştir.

  1. .T.C. devletinin G.S.M.H. sı 1923 te sadece 2929 iken bu rakam 1939 da 9128 e yükselmiştir.
  2. Adı geçen dönemde Ağır sanayi üretimindeki artış % 152 dir.

L.Şeker üretimindeki artış % 200

M.Kömür üremindeki artış %60.

N.Devletin kurduğu ve işlettiği işletme sayısı ,36 dan 115

O . Pamuk üretimi 70 tondan 3773 tona çıkarılmıştır. 

Sayın Dr. Hüseyin Ağca'ya katılımlarından dolayı İLESAM Genel Başkanı Mehmet Nuri Parmaksız tarafından bir “Teşekkür Belgesi” takdim edildi.

Görüntünün olası içeriği: 4 kişi, ayakta duran insanlar

Prof. Dr. Sadık Tural'ında  aramızda olduğu programda kısa bir konuşma yapan Sayın Tural'a Genel Başkanımız Mehmet Nuri Parmaksız tarafından " Teşekkür Belgesi" takdim edildi.

Görüntünün olası içeriği: bir veya daha fazla kişi ve iç mekan

Görüntünün olası içeriği: 5 kişi, ayakta duran insanlar ve takım elbise

Etkinliğin ikinci yarısını oluşturan Şiir Dinletisi İbrahim Yaman tarafından gerçekleştirildi.

Görüntünün olası içeriği: 2 kişi, ayakta duran insanlar


Bekir Aksoy, Durak Turan Düz, Hanifi Işık, Orhan Vergili, Halil Yazanel, Mustafa Sağır, Sibel Unur Özdemir, Bekir Yeğnidemir, Erza Nevai, Burçak Karataş, Prof. Dr. Sadık Kemal Tural, Musa Ay, Hüseyin Ünlü, Niyazi Bali, Şenses Us, Mehmet Kındap, Bayram Yelen, Seyfettin Çoban, Tuncer Ulusoy, Mahir Ünat, Fevzi Daşkın, Şaban Kahraman, Hayrettin Gültekin, Kemalettin Kalkan, Ozan Sevdâi, Şükrü Koçak, Karslı Muzaffer, İlter Yeşilay, Hanlar Koca ve Yıldız Karataş'da  etkinliğe katılan isimler arasındaydı.

TÜRKİYE İLİM ve EDEBİYAT ESERİ SAHİPLERİ MESLEK BİRLİĞİ

İLESAM GENEL MERKEZİ

Adres

:

İzmir 1.Cad. No: 33/16  Aydın Apartmanı, Kat:4  Kızılay / ANKARA

Tel

:

0 312 419 49 38

Faks

:

0 312 419 49 39

Web

:

www.ilesam.org.tr

E-Posta

:

ilesam@ilesam.org.tr

 Okunma Sayısı : 3237         23 Ocak 2018

Yorumlar

Yorum Yap

Adınız Soyadınız

Girilecek rakam : 426203

Lütfen yukarıdaki rakamları yazınız.