İLESAM CUMARTESİ SOHBETLERİ VE ŞİİR DİNLETİSİ

(10 OCAK 2015)

“ARİF NİHAT ASYA”

Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliğinin bu haftaki  Cumartesi  Sohbetlerinde “Arif Nihat Asya” konusu Prof. Dr. Nurullah Çetin tarafından anlatıldı.

Şiirin, edebiyatın, sanatın ve kültürün konuşulduğu, şiirlerin okunduğu program İLESAM Genel Başkanı Mehmet Nuri Parmaksız’ın yaptığı açılış konuşması ile başladı.

Mehmet Nuri Parmaksız, “Meslek Birliğimizin temel fonksiyonu, bilim ve edebiyat eseri sahiplerinin mali ve manevi haklarını korumaktır; telif hakkı gibi, korsan yayınla mücadele gibi.  Bunu özenle yerine getiriyoruz. Bununla da yetinmeyip kültür ve edebiyata da hizmet ediyoruz ve etmeye devam edeceğiz. 

Geçtiğimiz toplantılarda yaptığım konuşmalarımda İLESAM Ansiklopedinizden bahsetmiştim. Bu ansiklopedinin tüm masrafları İLESAM tarafından karşılanacak olup 2015 yılı içerisinde edebiyat dünyasına kazandırılacaktır. Katılmak zorunda değilsiniz fakat hatırlatmak istiyorum ki katılmak isteyen üyelerimiz için son müracaat tarihi 15 Mart 2015’dir. 

Bu ansiklopediyi dışarıya açacağız. Üyelerimizin sesini Türk Dünyasında olduğu gibi Balkanlarda da duyurulması için uğraş veriyoruz. Bazı protokoller imzalamak üzereyiz,  şu anda alt yapısını oluşturuyoruz. Zor olsa da hem Meslek Birliğimiz hem de siz değerli üyelerimiz adına güzel olan bir şeyler yapabilmek amacımız.

2015 yılında gerçekleştirmek istediğimiz pek çok projemiz var, musiki adına bir panel düzenlemek gibi.  Geçen yıl az da olsa uygulamaya geçirdiğimiz tasarılarımız oldu ancak bu yıl da bazı üyelerimizi gruplar halinde okullara gönderip öğrencilerimizle buluşturmayı hedefliyor, daha duyarlı bir şekilde telif haklarını, korsan yayının sakıncalarını anlatmak, kültüre, sanata, ilime hizmet etmeye devam etmeyi planlıyoruz.Gelin İLESAM’ı hep birlikte el ele ileriye taşıyalım, daha da büyütelim" diyerek Prof. Dr. Nurullah Çetin’i kürsüye davet etti.

Prof. Dr. Nurullah Çetin, “ BAYRAKLAŞAN ŞAİR: ARİF NİHAT ASYA” konulu bir sunum yaptı.

Şairin hayatını, şiirini, nesrini, kişiliğini, mücadelesini anlattı. Arif Nihat, şiirlerinde hem hece, hem aruz, hem de serbest vezni kullandı. Hangi vezni kullanırsa kullansın genellikle kafiyeye bağlı kalmış ve önemsemiştir. Nazım birimi olarak genellikle dörtlüğü tercih etmiş, nazım şekli olarak da hem Divan, hem halk, hem batı, hem de serbest nazım şekillerini karışık olarak kullanmıştır. Şiirlerinde nükte, mizah, hiciv, gözlem, izlenim, aşk, acıma duygusu, insan sevgisi, ölüm, yalnızlık, hasret, yaşama sevinci, günlük olaylar, tarihî kişi ve olaylar, destanlar, halk hikâyeleri, İslam ve tasavvuf, tabiat ve yurt güzellikleri önemli yer tutar. Türk edebiyatında 1800 rubai ile en çok rubai yazan Arif Nihat Asya’dır. Bu konuda birincidir. Rubailerini aruzla yazdı. Türkiye’nin değişik yörelerini rubailerine geçirmiştir. Gittiği her yerin değişik özelliklerini rubailerine geçirerek âdeta yurt kaydı tutmuştur. Şairin şiir hakkındaki görüşü, şiirde nelerin olması gerektiği konusundaki düşünceleri şu dörtlüğünde açıkça ortaya konur:

“Az çok karışır şiire kerâmetle sihir…

Lazımsa da bilgi, işçilik, duygu, fikir

Benden sana son nasihat: İlhama inan…

İlhama inanmayanlar olmaz şair” (“İlham” şiiri)

Arif Nihat Asya, Memleket Edebiyatı Akımı Şairidir: 1908 İkinci Meşrutiyet hareketi sonrası süreçte Millî Edebiyat akımı güçlü bir şekilde Türk edebiyat hayatına girmişti. Bu akımın Cumhuriyet’ten sonraki devamı Memleket Edebiyatı akımıdır. Nitekim Cumhuriyetin ilk yıllarında ve sonrasında Doğu ve Batı edebiyatları tesirinden uzak, tamamen yerli ve millî bir Türk edebiyatı yapma anlayışı oldukça yaygındır ve çok önemli bir yerde durmaktadır. İşte Arif Nihat Asya da bu akımın en güçlü temsilcilerinden biridir. Arif Nihat Asya, Millî Edebiyat konusunda şöyle bir değerlendirme yapar: 

“Bir Fransız, bir İngiliz, bir Alman edebiyatı gibi bir Türk edebiyatı da vardır. Ötekilerden ayrılığı dil ayrılığından ibaret değildir. Millî edebiyatın ilk şartı milleti, milliyeti kabul etmek, bunlara karşı olmamaktır. Öteki vasıflar bu şarttan sonra gelir. Dünyaya giden yol da milletten geçer. Yabancılara kendini aslından okumak ihtiyacını duyurarak, dilini öğrenmek kararına götürecek kalitede bir Türk edebiyatı isterim. Demek millî edebiyat, biraz da kalite meselesidir.” Ona göre millî edebiyat, ahlak, gelenek ve aileyi savunur. Toplumu bu değerleri temel alan bir yapıya kavuşturmayı hedefler. Vatan, millet, bayrak ve temiz aşk gibi millî ve beşerî temaları ön plana çıkarır. Arif Nihat’ın Gayesi ve Kültür Köklerimize Yaklaşımı: Arif Nihat, şiirlerinde ve nesirlerinde her ne kadar bireysel konulara yer verse de o asıl olarak toplumcu, milliyetçi bir şairdir. Sanatıyla, yazarlığıyla daha çok içinden çıktığı ve mensubiyetinden büyük bir gurur duyduğu Türk milletine hizmet etmeyi gaye edinmiştir. Nitekim bir yazısında şöyle der: 

“Benim elimde iyi kötü bir kalemim var ve yarın bir gün edineceğim mukaddes bir mesleğim olacak: Öğretmenlik. Evvela çok iyi bir öğretmen olmalıyım. Öğrencilerime milletimi, devletimi, vatanımı onlara çok sevdirmeliyim. Kalemimi milletimin, devletimin, vatanımın birliği, dirliği, yükselmesi için kullanmalıyım. Milletin birliği ve dirliği, onu meydana getiren yani kalabalıkları bir millet şuuru etrafında kenetleyen imanımızın, irfanımızın yani kültür köklerimizin yeşertilmesine, yaşatılmasına bağlıdır. Kültür köklerimiz ve irfan temellerimiz şunlardır:

1. Dilimiz,

2. Dinimiz,

3. Millî Değerlerimiz, Geleneklerimiz, Göreneklerimiz,

4. Tarih Şuurumuz,

5. Güzel Sanatlarımız, Kadın ve Aşk

6. Doğru İktisat Anlayışımız.

Böyle düşündüm ve doğrusu şiirlerimde de nesirlerimde de bu kültür köklerimize çok bağlı kalmaya çalıştım.” Prof. Dr. Nurullah Çetin, şairin üzerinde önemle durduğu bu 6 unsuru ayrı ayrı ele aldı, şiirleriyle örneklendirdi.

İLESAM Genel Başkan Yardımcısı İlter Yeşilay, Prof. Dr. Nurullah Çetin’e  katılımlarından dolayı bir Teşekkür Belgesi sundu.

Etkinliğin ikinci yarısını oluşturan “Şiir Dinletisi” İLESAM Denetle Kurulu üyelerinden Salih Kozan tarafından gerçekleştirildi.